Phát Triển Thương Mại Miền Núi, Vùng Sâu, Vùng Xa, Hải Đảo Là Nhiệm Vụ Cấp Thiết
19/06/2014
Ngày 19/6/2014, Bộ Công Thương tổ chức Hội thảo phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo nhằm triển khai thực hiện nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ về việc nghiên cứu xây dựng Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo giai đoạn 2024-2024.
Xin mời theo dõi Video "Hội thảo phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo"
Nhiều kết quả tích cực từ những chính sách ưu đãi
Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo (gọi tắt là Chương trình) thực hiện trên phạm vi 62 huyện nghèo và 07 huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao được áp dụng cơ chế, chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng theo quy định cho huyện nghèo; các huyện, xã miền núi, vùng sâu, vùng xa khác; các huyện đảo, xã đảo và các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển. Thời gian thực hiện Chương trình từ năm 2024 đến hết năm 2024.
Trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phát triển kinh tế các vùng đặc biệt khó khăn, các Bộ, ngành và địa phương đã triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách về phát triển các vùng khó khăn theo những lĩnh vực thuộc sự quản lý của mình. Khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo cũng đã từng bước thay đổi, nhất là hạ tầng kinh tế - xã hội đã được đầu tư đáng kể. Sản xuất một số vùng 273;ã có bước phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa. Đời sống vật chất và tinh thàn của đồng bảo được nâng lên từng bước, tỷ lệ hộ nghèo các vùng khó khăn này cũng đã giảm, giáo dục, y tế, văn hóa - xã hội đều có chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng đảm bảo an ninh chính trị, trật tự xã hội.
Các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước dành cho miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo đã bước đầu mang lại những kết quả tích cực, diện mạo nhiều vùng trong những năm gần đây có nhiều chuyển biến. Kinh tế tăng trưởng, đời sống vật chất và tinh thần của người dân từng bước được nâng lên, các ngành kinh tế địa phương như thương mại, dịch vụ, sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản đều ph 25;t triển so với trước đây. Nhưng nhìn chung, quy mô và trình độ phát triển kinh tế - xã hội miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo còn ở mức độ chưa cao, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn nhiều yếu kém.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Hoàng Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thương mại biên giới và miền núi, Bộ Công Thương cho biết: Hệ thống chính sách về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo hiện nay có rất nhiều cơ chế, chính sách được thể chế qua nhiều loại văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiều, nhưng các văn bản này chưa mang tính hệ thống, đồng bộ mà đôi khi còn trùng lặp, chồng chéo gây ra nhiều bất cập khi triển khai thực hiện. Ngược lại, có ; những khó khăn về thị trường, lưu thông hàng hóa chưa được tháo gỡ hoặc quan tâm đúng mức tại khu vực này. Chính vì vậy, mục đích của Hội thảo này nhằm thúc đẩy phát triển thương mại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo trong thời gian tới.
Bước đầu hình thành hệ thống phân phối hàng hoá
Những nội dung hoạt động chính của Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo đã được ông Nguyễn Văn Hội, Phó Vụ trưởng Vụ Thương mại biên giới và miền núi trình bày tại Hội thảo gồm: Hỗ trợ đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý và tên gọi xuất xứ đối với hàng hóa đặc trưng, sản vật của miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Hỗ trợ thúc đẩy phân phối tiêu thụ hàng hóa được sản xuất tại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo trên thị trường trong nước; Hỗ trợ một số mặt hàng đặc trưng của miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo xuất khẩu ổn định ra thị trường quốc tế; Mở rộng phân phối hàng Việt Nam phục vụ cho sản xuất và tiêu dùng tại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Khuyến khích phát triển thương nhân hoạt động thương mại tại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Tăng cường dịch vụ đối với phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Tăng cường năng lực cho công chức, viên chức của tỉnh, huyện, xã về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Tuyên truyền, quảng bá đối với phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Hỗ trợ nghiên cứu, xây dựng và phát triển các cơ chế đặc thù đối với thương mại biển và hải đảo.
Mục tiêu chung của Chương trình nhằm xây dựng và phát triển hệ thống phân phối sản phẩm hàng hóa, dịch vụ nhằm rút ngắn khoảng cách về phát triển thương mại của khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo với các vùng miền khác; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao thu nhập của người dân, đảm bảo an ninh quốc phòng ở miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo đã có bước chuyển biến đáng kể, tốc độ tăng trưởng khá, đóng góp một phần cho cơ cấu GDP của địa phương. Tuy nhiên, thương mại mới chủ yếu đáp ứng nhu cầu lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm cần thiết cho đời sống sinh hoạt hàng ngày, cung cấp xăng dầu, vật tư, dụng cụ cho sản xuất của đồng bào các dân tộc. Hoạt động thu mua, tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm nuôi trồn g, đánh bắt còn nhỏ lẻ, tự phát.
Kết cấu hạ tầng dịch vụ thương mại trong những năm gần đây được quan tâm đầu tư nên đã có nhiều cải thiện, bước đầu hình thành hệ thống phân phối hàng hoá, như các chợ đầu mối, chợ, cửa hàng bách hoá, cửa hiệu tạp hoá, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của đồng bào các dân tộc miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Phát triển thương mại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo đã được thể chế hóa bằng các chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế, xóa đói giảm nghèo cho nhân dân ở các vùng khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo. Bên cạnh những kết quả đạt được thì cũng bộ lộ những hạn chế, những điểm chưa phù hợp với tình hình thực tế, hiệu quả hoạt động và quản lý, điều hành chưa phát huy 273;ược những tiềm năng của khu vực.
Các chương trình cung cấp thông tin, tuyên truyền, quảng bá về thị trường, về doanh nghiệp, về hàng hoá, đặc biệt là các mặt hàng nông, lâm, thuỷ, hải sản của miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo cũng đã được quan tâm phát triển. Công tác tuyên truyền về thương mại đã góp phần củng cố các hoạt động chính trị, đối ngoại, bảo đảm an ninh, quốc phòng, nhất là đối với khu vực hải đảo trong bối cảnh hiện nay.
Phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo là nhiệm vụ cấp thiết
Ngoài 9 nội dung chính được trình bày tại Hội thảo, Đại diện Vụ Thương mại biên giới và miền núi cũng đã giới thiệu 6 Dự án của Chương trình, gồm: Dự án 1: Đưa hàng hóa được sản xuất tại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo tham gia hệ thống siêu thị, trung tâm thương mại; Dự án 2: Tổ chức các sự kiện, hoạt động, chương trình (hội nghị, hội thảo, đào tạo, tập huấn cung ứng các mặt hàng thiết yếu cho sản xuất và tiêu dùng để thúc đN 49;y phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Dự án 3: Phát hành ấn phẩm, xây dựng chuyên trang sản phẩm và cập nhật tình hình, cơ sở dữ liệu về thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Dự án 4: Tổ chức hệ thống chợ, trung tâm thương mại, siêu thị trên địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Dự án 5: Quy hoạch xây dựng, phát triển ngành sản xuất, kinh doanh đặc thù tại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo; Dự án 6: Quy hoạch xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật thương mại trên địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo.
Đồng tình với 9 nội dung chính của Dự thảo Chương trình, ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế dịch vụ - Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá lại hiệu quả của Chương trình hỗ trợ tài sản trí tuệ (theo Quyết định 2204/2010/QĐ-TTg về việc hỗ trợ Chương trình phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2011-2024, trong đó có hỗ trợ quản lý, khai thác tài sản trí tuệ và chỉ dẫn địa lý) đN 89;i với hoạt động xây dựng chỉ dẫn địa lý tại khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo; tiếp tục xem xét khả năng thực hiện Chương trình trong giai đoạn đến 2024, tránh sự trùng lặp giữa các chương trình. Về 6 Dự án của Dự thảo Chương trình, ông Nguyễn Quốc Anh đề nghị Tổ soạn thảo rà soát để các Dự án này có thể thực hiện hết 9 nội dung mà Chương trình đề ra.
Phát biểu ý kiến tại Hội thảo, bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước - Bộ Công Thương cho biết: năm 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 210/2013/NĐ-CP về các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Theo đó, bà Lê Việt Nga đề nghị Tổ soạn thảo Chương trình làm rõ Nghị định này có tác động như thế nào đến việc thu hút đầu tư tại vùng sâu, vùng xa, hải đảo. Đại diện Vụ Thị trường trong nước cũng đề xuất nên lồng ghép Chương trình với các đề án, chương trình phát triển kinh tế, xã hội của người dân miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, đồng thời thúc đẩy, liên kết các ngành dịch vụ phát triển (du lịch, giao thông vận tải...) để phát triển tổng lực Chương trình này tốt hơn.
Phát biểu kết luận tại Hội thảo,ông Hoàng Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thương mại biên giới và miền núi nhấn mạnh: công tác phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo là lĩnh vực còn nhiều khó khăn và chưa được đầu tư trọng điểm. Trước yêu cầu phát triển thương mại đảm bảo nhu cầu cho người dân khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo, việc xây dựng và phát triển thương mại đối với địa bàn này là nhiệm vụ c 845;p thiết. Ông Hoàng Minh Tuấn khẳng định: Bộ Công Thương luôn quan tâm và nhận thức rõ vị trí, vai trò của phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo trong sự nghiệp xây dựng nông thôn mới, góp phần phát triển kinh tế-xã hội và xóa đói, giảm nghèo.